تفسیر زیارت عاشورا: سلام

از بین زیاراتی که از ائمه و معصومین به ما رسیده است، زیارت عاشورا از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار است. به همین دلیل، تصمیم گرفتیم شرح و تفسیر فرازهایی از این زیارت را برای شما انتخاب کردیم و در اختیارتان می گذاریم.
اولین قدم برای ورود به مفاهیم عظیم زیارت عاشورا، “سلام” است. واژه سلام هم جنبه ی دعایی دارد و هم از اسماء خاص الهی است. جنبه ی دعایی آن به معنی آرزوی سلامتی کردن و دعا برای در امان خدا ماندن است. در معنی دوم که همان اسم خداوند بودن است، سلام هم مایه ی تبرّک است و هم رحمت پروردگار را به همراه دارد.

طبیعی است که آدمی به کسی که حاضر است سلام کند نه به کسی که غایب است و حضور ندارد. در نتیجه می توان گفت که یکی از نتایج سلام کردن گریز از تنهایی و خلوت است؛ در جایی که آدمی تنهاست و با کسی رابطه ندارد، با یک سلام، شخص مورد نظر حاضر می شود و گوینده سلام دیگر تنها نیست.

بنابراین با خواندن سلامهای ابتدای زیارت عاشورا، امام حسین علیه السلام توجهش به خواننده جلب شده و در برابر خواننده زیارت عاشورا حاضر می شود.

السلام علیک یابن امیرالمؤمنین وبن سیدالوصیین اوصیاء پیامبر اکرم صلوات الله علیهم اجمعین، بنابر روایات و احادیثی که در دسترس ما قرار دارد، امامان دوازده گانه شیعیان هستند. این موضوع را علمای اهل تسنن هم با روایات و احادیثی که در کتب خود آورده اند، تأیید می کنند.

“آیة الله سید عبدالله شبّر” در کتاب تفسیر زیارت جامعه کبیره اش(1) می گوید:
دانشمندان اهل تسنن در کتاب “الجمع بین الصحیحین”، “بخاری” و “مسلم” از جابربن سحره روایت کرده اند که پیامبر اکرم فرمود:«بعد از من 12نفر جانشین خواهند بود، سپس کلمه ای را آهسته فرمود و آنگاه ادامه داد تمامی آن جانشینان از قریش هستند.»

علمای اهل سنت از ابن عباس نقل کرده اند:
“از حضرت رسول هنگامی که لحظات آخر عمر را سپری می کرد، پرسیدم: «نعوذ بالله اگر شما از دنیا رفتید، ما با چه کسی بیعت کنیم؟ حضرت رسول با دست به علی علیه السلام اشاره کرد و فرمود: این علی با حق است و حق نیز با اوست و پس از وی یازده امام خواهد بود.»”

بنا بر آنچه گفتیم، سید اوصیای پیامبر اکرم (ص)، حضرت امیرالمؤمنین، علی (ع) است و در زیارت عاشورا هم این مطلب در قالب واژه “وبن سید الوصیین” بیان شده است؛ “بن”، مقصود امام حسین است، چون از اول زیارت، ایشان مورد خطاب است و امام حسین (ع)هم که فرزند حضرت علی (ع) است، پس “سیدالوصیین”
لقب امام اول شیعیان است.

پی نوشت:
1_  الانوارُ اللامعة فی شرح زیارة الجامعة، به نقل از تحلیلی از حماسه
سیاسی ـ تاریخی زیارت عاشورا، محمد رسول دریایی
تحلیلی از حماسه سیاسی ـ تاریخی زیارت عاشورا، صص24_33

منبع:
تحلیلی از حماسه سیاسی ـ تاریخی زیارت عاشورا؛ محمد رسول دریایی؛ انتشارات جعفری
با تصرف و تلخیص