جهت چاپ PRINT و یا دریافت به صورت PDF این مطلب کلیک کنید

حمد وشکر بر این که خداوند انبیاء واولیاء را براى راهنمایى

اصل – اللهم لک الحمد على ما جرى به قضائک فى اولیائک، الذین استخلصتهم لنفسک ودینک

اعراب اصل اللهم یا الله، فحذف یا وعوض عنه المیم المشدده؛ قوله لک الحمد، خبر ومبتداء وتقدیم الخبر لإفاده الحصر، والحمد هو الثناء، باللسان ومعناه وان کان مطلقا. واعم من الشکر لکن فى هذا المقام بمعناه لانه فى مقابل النعمه

ترجمه – خدایا حمد وستایش مختص تست بر قضاهائى که درباره ى اولیاء ودوستان خود جارى فرموده اى؛ آن دوستانى که ایشان را از هر آلایشى براى راهنمائى مردم به سوى خود؛ وبراى حفظ دین پاک وخالص نموده اى.

حمد وشکر بر این که خداوند انبیاء واولیاء را براى راهنمائى بشر نصب فرمود وظیفه چهارم اعتقاد به اینکه نصب وابتلائات ایشان لطف است

در حق کافه بشر پس این چند فقره ى دعا دلالت دارد بر اینکه ارسال رسل وانزال کتب، ووجود پیغمبران وائمه هدى، وابتلائات وحالات واخلاق وافعال واعمال ایشان همه از جانب خدا ولطف درباره مردم است، وچون این امر نعمتى است درباره مردم لذا در این فتره در مقابل آن حمد وشکر خداى را بجا آورده است، پس لازم است در این مقام اولا معناى لطف را با شرح آن که کبراى این برهان است بیان نمائیم. وثانیا اثبات کنیم که این امور از اقساء لطف است که این صغراى برهان باشد. پس گوئیم که لطف را چنین تعریف نموده اند. هو ما یکون المکلف به اقرب الى فعل الطاعه وابعد من فعل المصیه؛ یعنى لطف امرى است که خدا فراهم مى کند که سبب شود مکلف باتیان طاعت نزدیکتر؛ واز ارتکاب معصیت دورتر گردد.

ولطف بر خداى عادل حکیم لازم است. زیرا اگر خداوند امورى را که لطف است براى حفظ دین وتکالیف فراهم نکند، نقض غرض لازم آید، واین با عدل وحکمت خداوند منافى است، پس از آنکه معنى لطف ولزوم آن براى حفظ دین معلوم شد، گوئیم که خداوند انبیاء واولیاء را براى این امر منصوب فرمود وابتلائات وتکالیف خاصه ى مثل صبر کامل وزهد از دنیا براى ایشان مقرر نمود تا حقانیت ایشان بر عالمیان ظاهر گردد – ودر علم خدا نیز گذشته بود که ایشان از عهده این امر بزرگ برمى آیند، ودر شدائد ومکاره صبر کافى مى نمایند. واز دنیا وریاست وجاه ومال کناره جوئى مى کنند ومردم از افعال واحوال ایشان راه راست را مى یابند.

وآیات واخبار بسیار دلالت بر این معنى دارد، در سوره بقره آیه ۱۵۰ مى فرماید (ولنبلونکم بشىء من الخوف والجوع ونقص من الاموال والانفس والثمرات وبشر الصابرین * الذین اذا اصابتهم مصیبه قالوا انا لله وانا الیه راجعون * اولئک علیهم صلوات من ربهم ورحمه واولئک هم المهتدون).

یعنى ما مبتلا مى کنیم شما را به چیزى از قبیل خوف وگرسنگى، ونقص مال ونفوس ومیوه هاى شما، ومژده ده صبرکنندگان را، آنانکه هر گاه مصیبتى به ایشان رسد، مى گویند ما از خدائیم، یعنى خدا ما را آفریده، به سوى او بازگشت مى کنیم؛ بر این مردمان بزرگ صلوات از پروردگارشان ورحمت مى رسد، وایشان هدایت شدگان مى باشند ونیز در سوره بقره آیه ۱۱۸ مى فرماید: (واذا ابتلى ابراهیم ربه بکلمات فاتمهن، قال انى جاعلک للناس اماما؛ قال ومن ذریتى قال لا ینال عهدى الظالمین).

منبع:

وظائف الشیعه شرح دعاى ندبه

نویسنده: عباسعلى ادیب