«انّ الذينَ يُلحِدونَ في آياتِنا لايَخفَون عَلَينا اَفَمَن يُلقي فِي النّارِ خَيرٌ اَمْ من يَاْتي آمِناً يَومَ القيمَه اِعمَلوا ماشِئتُم اِنَّه بِما تَعمَلون بَصيرٌ» (1)

علامه طباطبايي در كتاب تفسير الميزان خود ذيل آيه ي فوق اينگونه آورده است:

«بيقين كسانيكه در آيات، الحاد و كفر مي ورزند امرشان بر ما پوشيده نيست. آيا كسيكه بآتشش مي افكنند بهتر است و يا كسيكه روز قيامت با ايمني مي آيد… بيان جامعش اينست كه آيات الهي را در غير آن موضعي كه دارد وضع مي كنند و از جائي كه دارد بديگر جايش مي برند …  اين آيه شريفه جزاي روز قيامت را اعلام مي كند كه عبارتست از اينكه اهل جهنم را بزور و بدون اينكه دستشان بمأمني برسد، و انتظار مأمني از قبيل شفيع يا ناصر و يا عذر مقبول داشته باشند، در آتش مي اندازند، در نتيجه بغير از افتادن در آتش هيچ سرنوشت ديگري ندارند … مردم در قيامت دو طائفه اند، ديگر طائفه سوم ندارند … در منثور استكه ابن عساكر از عكرمه روايت كرده، كه در تفسير آيه ي {فوق} گفته است: اين آيه شريفه درباره ي عمار بن ياسر رضوان الله عليه و ابي جهل نازل شده است.

مؤلف: اين روايت را از عده (2) از كتب از بشر بن تميم روايت كرده و نيز از ابن مردويه از ابن عباس نقل كرده كه: گفت منظور از (اَفَمَن يُلقي فِي النّارِ) ابي جهل بن هشام، و منظور از (امَّن يَاْتي آمِناً يَومَ القيمَه) ابوبكر صديق است.» (3)

سوال ما و شما

اگر سيد محمدحسين طباطبايي صاحب كتاب تفسير الميزان زنده بود، از وي مي پرسيديم:

1. آيا براي جلب نظر پيروان سقيفه اين تفسير را نوشته ايد؟

2. آيا در نظر داريد وحدت كلامي و فرهنگي ميان مذاهب مختلف ايجاد كنيد؟

3. آيا در انتخاب روايت، شيوه خاصي را دنبال كرده ايد؟

4. هدفتان از نقل رواياتي كه مغاير صريح فرهنگ تشيع است چه بوده؟

5. آيا با بكار بردن واژه ي «صديق» براي ابوبكر، قائل به عصمت و طهارت او هستيد؟

6. آيا حديثي را كه نقل كرده ايد قلباً، قولاً و فعلاً تصديق مي كنيد؟

7. آيا ملاحظه فرموده ايد كه در مصادر شيعه به نقل از ابن عباس آمده است آنكه در روز قيامت در سايه ي امن الهي مي باشد، «حضرت علي بن ابيطالب عليه السلام» است؟

8. آيا ممكن است از ابن عباس دو بيان متفاوت در ذيل يك آيه نقل شده باشد؟

9. آيا صحيح است كه در بحث روايي تفسيرتان قول ابن عباس را در كنار اقوال معصومين عليهم السلام قرار داده ايد؟

10. استاد فكر نمي كنيد كه دچار اشتباه بزرگي شده و گروهي را به هلاكت انداخته ايد؟!

(1) سوره ي فصلت، آيه 40.

(2) زينال: «عده اي» صحيح مي باشد ولي بخاطر امانتداري،‌ عين عبارت كتاب را نقل كرده ام.

(3) ترجمه تفسير الميزان، جلد 17، صص 633، 635، 650.