آراء مورخین در پیدایش تشیع
آراء مورخین در پیدایش تشیع
در مورد پیدایش تاریخى تشیع و مؤسس آن نظرات گوناگونى از سوى موّرخین ارائه شده که به عمده آنها اشاره مى گردد:
الف ـ نظریه پیدایش آن در زمان پیامبر(ص)
شیعه امامیه معتقد است که بذر اولیه تشیع را خداوند در قرآن کریم نشانده و پیامبر اکرم(ص) در طول دوران رسالتشان آنرا آبیارى نموده اند; بنابر این شجره طیبه تشیع در زمان حضور نبى گرامى اسلام به ثمر نشسته و به همین جهت عدّه اى در زمان پیامبر به آن معروف بوده اند، مانند: سلمان فارسى، ابوذر غفارى، مقداد بن الأسود و… بنابراین قول ـ که انشاءالله آنرا اثبات خواهیم کرد ـ خدا و رسول او مؤسس مکتب تشیّع، مى باشند.
ب ـ نظریه پیدایش تشیع در «سقیفه»
بعضى از تاریخ نگاران اهل سنّت معتقدند: هنگامى که در سقیفه عدّه اى ـ به تبع نصّ ـ دنبال على(ع) رفتند و بقیه… تشیع به وجود آمد. ابن خلدون [۱]دکتر حسن ابراهیم حسن[۲]، احمد امین مصرى[۳] و محمّد عبدالله عنان[۴] از نویسندگان اهل سنت و شرق شناس معروف، جولد تسهیر[۵] این نظریه را پذیرفته اند.
ج ـ نظریه پیدایش آن در زمان کشته شدن «عثمان»
برخى دیگر از تاریخ نگاران عقیده دارند که به هنگام حمله مردم به خانه عثمان «۲۵ سال پس از پیامبر(ص)» و کشتن او تشیّع شکل گرفت و ظاهر شد. از میان اهل سنت ابن حزم اندلسى[۶]و دکتر على سامى النشار[۷] و از بین شرق شناسان فلهاوزن[۸] چنین نگرشى دارند.
د ـ نظریه پیدایش آن پس از شهادت حسین بن على (علیه السلام)
دکتر کامل مصطفى شبیبى، معتقد است: که تشیع پس از شهادت حسین بن على(ع) ظاهر گشت.[۹]
هـ ـ نظریه پیدایش آن از میان افکار «فارسیان»
برخى معتقدند که فکر و ایده تشیع برخاسته از افکار فارسیان ایرانى است که به پایتخت اسلام نفوذ کرده است. از میان شرق شناسان، دوزى[۱۰]، فان فلوتن[۱۱] و براون[۱۲] و از میان اهل سنت، احمد امین[۱۳] و احمد عطیه الله[۱۴] چنین نظریه اى را ابراز کرده اند.
و ـ نظریه تشیع محصول فکرى عبدالله بن سبا
از کسانى که مکتب شیعه را از ساخته هاى فکرى «عبدالله بن سبا» مى دانند، مى توان به دکتر على سامى النشار[۱۵]، سید محمد رشید رضا[۱۶]، شیخ محمد او زهره[۱۷] و ابوالحسین ملطى[۱۸] اشاره کرد.
Loading...
