جهت چاپ PRINT و یا دریافت به صورت PDF این مطلب کلیک کنید

آیا حدیث کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا صحیح است؟

کل یوم عاشورا و کلّ ارضٍ کربلا!!

برخی سخن فوق را بدون مدرک و مأخذ از زبان امام صادق(ع) نقل می‏کنند.۱ ما نتوانسته‏ایم برای این جمله بسیار مشهور، مأخذ و مدرکی بیابیم، بلکه احادیث و راویتهای چندی را در متون مستند و معتبر دیدیم که با این سخن، تعارض و تضادی آشکارا دارند. در اینجا چند نمونه از آنها را نقل می‏کنیم:
۱ . شیخ صدوق با آوردن اسناد و به نقل از مشایخ روایتی خویش روایت می‏کند که امام صادق(ع)، هم به نقل از پدرش امام محمدباقر(ع) و هم به نقل از پدر بزرگش امام زین‏العابدین(ع)، از امام حسن مجتبی(ع) روایت کرده است که آن حضرت در پیشگویی شهادت برادرش امام حسین(ع) به او گفت:

«لا یوم کیومک یا أبا عبدالله؛ ای ابا عبدالله!
هرگز روزی چون روز تو (عاشورا) نباشد».۲

۲ . شیخ صدوق در حدیث دیگری به سند خویش از امام سجاد(ع) نقل می‏کند که آن حضرت می‏فرمود:

«لا یوم کیوم الحسین(ع)؛ هرگز روزی مانند روز حسین (عاشورا) نباشد».۳

۳ . علامه حلی نیز به نقل از احمد بن یحیی بلاذری (متوفای ۲۷۹ق)، صاحب کتاب انساب‏الاشراف، نقل می‏کند که عبدالله بن عمر هم می‏گفت:

«لا یوم کیوم قتل الحسین».

۴٫با این همه جای بسی شگفتی است که آن سخن ساختگی (کلّ یوم عاشورا و کلّ ارض کربلا) بدون دلیل و بی‏آنکه سند و مأخذی داشته باشد، همچنان پیوسته به امام صادق(ع) نسبت داده می‏شود و شبانه‏روز از رسانه‏های عمومی و در محافل مذهبی، تبلیغ و ترویج می‏گردد
و برخی حتی آن را با تفصیل بیشتری چنین نقل می‏کنند که: کلّ یوم عاشورا، کلّ ارض کربلا، کلّ شهرٍ محرّم و کلّ فصل عزا.۵
غافل از اینکه این سخن را هرگز سندی و مدرکی، حتی به صورت مرسل و مقطوع یا ضعیف و سست هم نیست. چنان می‏نماید که این عبارت، شعار یا شعری از شاعری وابسته به حزبی جنگ طلب باشد.
معنا و مفهوم این شعار به فرقه زیدیه یا کیسانیه و یا اسماعیلیه بیشتر برازنده است تا به مذهب عدل علوی، یا تشیع سبز حسنی و حسینی و سجادی. به نظر ما، این سخن نمی‏تواند با شیعه اثنا عشری و مذهب جعفری نسبتی داشته باشد. رئیس مذهب ما امام جعفر صادق(ع) است که بزرگ‏ترین شاخصه او همچون پدرش امام محمد باقر(ع) دانش و بحث و درس است.
اصولاً در مذهب جعفری و امامیه، امامت بیشتر به معنای هدایت است و امام بیش از هر چیز با علم و دانشش شناخته می‏شود؛ برخلاف زیدیه که امام در میان آنها نخست با خون و شمشیر شناخته می‏شود و به اعتقاد آنان، نخستین شرط و مهم‏ترین امتیاز در امامت و امام، همانا قیام مسلحانه و «قائم بالسیف» بودنِ امام است.
پینوشت:
۱٫ پیام عاشورا، عباس عزیزی، ص ۲۸، از زبان امام صادق(ع) و بدون مأخذ و مستند نیز، ر.ک: فرهنگ عاشورا، جواد محدثی، ص ۳۷۱٫
۲٫ الأمالی، شیخ صدوق، ص ۱۷۷٫ افزون بر شیخ صدوق، دیگر دانشوران شیعی نیز این حدیث را نقل کرده‏اند. ر.ک: مثیر الأحزان، ابن نمای حلّی، ص ۲۳؛ الملهوف علی قتلی الطفوف، سید ابن طاووس، ص۹۹ .
۳٫ الأمالی، شیخ صدوق، ص ۵۴۷٫
۴٫ نهج الحق و کشف الصدق، علامه حلّی، ص۳۵۶٫
۵٫ به این ترتیب و لابد: کلّ قتل شهاده و کلّ امامٍ حسین

منبع : حیدریون