سند دعاى ندبه
سند دعاى ندبه
مرحوم حاجى نورى طاب ثراه که یگانه فن اطلاع است در تحیه الزائر فرماید که این دعاء در سه کتاب دیده شد:
۱- مصباح الزائر از على بن طاووس (رحمه الله)
۲- مزار کبیر از شیخ محمد بن المشهدى
۳- مزار قدیم، وهر سه کتاب از شیخ ابو الفرج محمد بن على بن یعقوب بن اسحاق بن ابى قره القنانى الکاتب نقل مى کنند واو از کتاب ابى جعفر محمد بن حسین بن سفیان البزوفرى نقل مى کند واو این دعا را نسبت به حضرت صاحب الامر مى دهد ومرحوم مجلسى در بحار الانوار از کتاب مصباح الزائر ومزار کبیر به همین سند نقل مى کند ونسبت آن را به امام زمان (علیه السلام) مى دهد.
احوال سید على بن طاووس
مصباح الزائر از سید رضى الدین ابو القاسم على بن سعد الدین ابى ابراهیم موسى بن جعفر بن محمد بن احمد بن محمد بن احمد بن ابى عبد الله محمد بن محمد الطاووس بن اسحاق بن حسن بن محمد بن سلیمان ابن داوود بن حسن بن الامام حسن بن على بن ابى طالب علیه السلام است و- مادر او دختر شیخ الزاهد الامیر ورام بن ابى فراس است که نسبت او به مالک اشتر مى رسد ومادر پدر او سعد الدین دختر شیخ طوسى است، وبرادر او احمد بن موسى صاحب تصانیف در فقه وغیره وداراى مقاماتى عالى بوده، وفرزند برادر او عبد الکریم غیاث الدین ابن احمد هم صاحب تصانیف است، واین هر سه را ابن طاووس گویند وجلالت على بن طاووس به درجه اى است که صاحب کرامات ومستجاب الدعوه بوده است. وگویند اسم اعظم را مى دانسته وبه فرزندان خود گفت چند بار استخاره کردم که آن را به شما بیاموزم اجازت نیافتم ولى در کتابهاى من موجود است، تألیفات او زیاد است تولد او در حله نیمه محرم سنه ۵۱۹ بوده، وپس از چند سال به بغداد رفته در زمان بنى عباس پانزده سال در آنجا مانده پس از آن مراجعت به حله نموده ودر هر یک از نجف وکربلا وکاظمین سه سال مجاورت گزیده وعازم بود که در سامراء نیز سه سال مجاورت نماید ولى در آن زمان سامراء آبادى کوچکى بوده، بعد از آن به بغداد رفته وناصر عباسى خواست نقابت طالبین را به او دهد به جهت اشتغال به عبادت قبول نکرد ولى پس از آن به اشاره خواجه نصیر الدین طوسى از جانب هلاکوخان مغول وبه جهت مصالحى با اکراه نقابت طالبین را در سنه ۶۶۱ تا سه سال ویازده ماه در عراق قبول کرد.
وفات او در سنه ۶۶۸ واقع شد.
احوال شیخ محمد بن المشهدى ومحمد بن على بن ابى فره
وکتاب مزار کبیر از شیخ محمد بن جعفر بن على بن جعفر المشهدى الحایرى از علماء بزرگ مأه سادسه ومعاصر با سید ابو المکارم حمزه بن على بن زهره الحسینى الحلى است وتولد ووفات او معلوم نیست ولى تولد سید بن زهره که معاصر او بوده در رمضان سنه ۵۱۱ ووفات او سنه ۵۸۵ بوده است واو از اجله علماء شیعه وکتاب او مورد اعتماد علماء اخبار ومرحوم مجلسى (ره) است
ومحمد بن على بن یعقوب بن اسحاق بن ابى قره القنانى الکاتب از علماء وروات بزرگ شیعه است ودر رجال کبیر از خلاصه علامه واز نجاشى نقل مى کند که از ثقات است، وتألیفات او ۱- کتاب عمل یوم الجمعه ۲- کتاب عمل الشهور ۳- کتاب معجم رجال ابو الفضل ۴- کتاب التهجد
احوال شیخ محمد بن حسین بزوفرى وبیان اشاراتى که در دعاء ندبه
ابو جعفر محمد بن حسین بن على بن سفیان بن خالد بن سفیان بزوفرى از اهل بزوفر بر وزن غضنفر قریه ایست نزدیک واسط در طرف غربى دجله
از مشایخ شیخ مفید ابو عبد الله محمد بن محمد بن النعمان – وتلعکبرى هرون بن موسى بن احمد بن سعید بن سعید است وشیخ مفید براى او طلب رحمت نموده است وپدر او شیخ حسین – وپسر عم شیخ حسین ابو على احمد بن جعفر بن سفیان نیز از مشایخ شیخ مفید مى باشند
با اینکه سند این دعا شریف نسبت به دعاها وزیارات ماثوره برابر بلکه بالاتر واقوى است گوئیم مضامین شریفه وعبارات لطیفه آن نیز اقوى شاهدى است که از مطلع انوار ائمه اطهار صادر شده وبه علاوه ادله تسامح واخبار من بلغ دلالت دارد که در مستحبات دقت زیاد لازم نیست واین دعا را در چهار عید باید خواند عید فطر، عید اضحى (قربان)، عید غدیر، جمعه وبعد از آن دو رکعت نماز زیارت مستحب است.
منبع:
وظائف الشیعه شرح دعاى ندبه
نویسنده: عباسعلى ادیب