هلاكت يزيد بن معاويه – سال 64 هجرى قمرى / 15 ربیع الاول

يزيد، فرزند معاويه بن ابى سفيان در سال 25، يا 26 و يا 27 قمرى از زنى به نام “ميسون بنت مخول” زاييده شد و پس از هلاكت پدرش معاويه در رجب سال 60 هجرى قمرى، بنا به سفارش وى به حكومت رسيد.

وى، جوانى خام، بى ‏مبالات، هوسران و ستمگر بود و چون در دربار معاويه و در كمال ناز و نعمت پروريده شده بود، هيچ گونه شايستگى خلافت و حكومت مسلمانان را نداشت و هميشه از دستياران پدرش كه بعضاً غير مسلمان بوده و در دستگاه وى نفوذ عميقى داشتند، پيروى مى ‏كرد و از اين بابت خسارت ‏هاى مادى و معنوى فراوانى بر خلافت اسلامى وارد آورد.

حكومت وى كه بيش از سه سال و اندى ادامه نيافت، بدعت ‏ها و جنايت ‏هاى زيادى را مرتكب گرديد.

وى به طور آشكارا شراب مى ‏نوشيد، با سگ و بوزينه همبازى بود و براى صحابه و ريش سفيدان امت، احترامى قائل نمى ‏شد. به دستور ستمگرانه وى، در محرم سال 61 هجرى قمرى “امام حسين علیه السلام” و ياران و همراهانش را در بيابان كربلا به شهادت رسانيده و بازماندگانش را اسير نمودند.

همچنين در سال 63 قمرى، قيام مردمى اهالى مدينه به رهبرى “عبدالله بن حنظله” را سركوب و كشتار عظيمى در مدينه به سركردگى “مسلم بن عقبه” به راه انداخت و لشكريان او در اين واقعه، كه معروف به “واقعه حره” مى ‏باشد، جنايات بى ‏شمارى مرتكب گرديدند.

پس از سركوب اهالى مدينه، به سوى مكه لشكركشى نموده و قصد تكرار جنايات خويش در حرم امن الهى را نمودند ولى “عبدالله بن زبير” كه در اين شهر مقدس پناه گرفته و بر ضد يزيد قيام كرده بود، در برابر هجوم سپاهيان وى مقاومت سختى نمود. سپاهيان يزيد كه توان گشايش درهاى مكه را در خود نديده بودند، در بلندى ‏هاى اطراف مكه، موضع گرفته و خانه ‏هاى مردم و حتى كعبه و مسجد الحرام را با منجنيق بلند، به سنگ و آتش بستند و تعداد زيادى را كشته و خانه ‏هاى مردم و از جمله خانه خدا را به آتش كشيدند.

در همين هنگام، اجل يزيد فرا رسيد و مرگ زودرس، وى را در كام خويش گرفت و به زندگى جنايت كارانه‏اش پايان داد.

هلاكت وى مصادف بود با روز پنج شنبه، پانزدهم ربيع الاول سال 64 قمرى. در آن هنگام “حصين بن نمير” سرگرم مبارزه با عبدالله بن زبير بود و پس از آگاهى از هلاكت يزيد، به ناچار دست از هجوم مكه برداشت و با سرافكندگى تمام بسوى شام برگشت. مرگ زيد و عقب نشينى سپاهيان وى از مكه، موجب تقويت عبدالله بن زبير و تشكيل حكومت وى در حجاز، عراق و ساير مناطق عربستان گرديد.(1)

پی نوشت

(1). نك: تاريخ الطبرى، ج 5، ص 499؛ اسدالغابة، ج 3، ص 243؛ تاريخ خلفا، ص 452 و 499؛ تاريخ اُمراء المدينه المنوره، ص 62؛ البداية والنهاية، ج 7-8، ص 248 و وقايع الأيام، ص 215.