آیا حصول بداء در ظهور ممکن است؟

فلسفه ى لقب (قائم) و (منتظر) براى حضرت مهدى علیه السلام

صقر بن ابى دلف از امام جواد علیه السلام روایت مى كند كه فرمود: امام و جانشین پس از من ، فرزندم على خواهد بود، فرمان او فرمان من ، سخن او سخن من و اطاعت و پیروى از او، اطاعت و پیروى از من است ، و امام و خلیفه پس از او فرزندش حسن خواهد بود، فرمان او فرمان پدر او است ، سخن او سخن پدرش و اطاعت و پیروى از او، اطاعت و پیروى از پدرش ‍ مى باشد.

امام علیه السلام لحظاتى سكوت اختیار كرد، به او گفتم : اى فرزند رسول خدا! امام پس از حسن چه كسى خواهد بود؟

امام جواد با شنیدن این سخن ، به شدت گریست ، و آنگاه فرمود: پس از حسن ، فرزند او كه قیام كننده ى به حق و مورد انتظار مردم است ، امام مسلمانان و دوازدهمین جانشین رسول خدا خواهد بود.

عرض كردم : چرا به آن حضرت ، (قائم ) گفته مى شود؟

فرمود: زیرا آن حضرت پس از فراموش شدن نام و یادش در میان مردم ، و ارتداد بسیارى از پیروان امامت و ولایت وى ، و فاصله گرفتن از كیش و مذهب تشیع ، قیام و ظهور مى كند.

گفتم : چرا به او(منتظر) مى گویند؟

فرمود: زیرا غیبت او طولانى مى شود، و زمان ظهور وى به درازا خواهد كشید، پس مؤمنان با اخلاص منتظر ظهور او باقى خواهند ماند، و صاحبان روحیه ى شك و تردید، وجود او را انگار مى كنند، و منكران امامت وى ، نام و یادش را به استهزإ و سخره خواهند گرفت ، و گروهى دروغ گو، زمان ظهور و قیام وى را تعیین مى كنند، و گروهى دیگر به جهت تعجیل در زمان ظهور وى ، خود را به هلاكت و نابودى مى كشانند، و فقط مسلمانان با اخلاص و پیروان ثابت قدم ، اهل نجات و سعادت خواهند بود. ¹

امام جواد علیه السلام به عبدالعظیم حسنى پیرامون اوصاف حضرت مهدى علیه السلام فرمود: او (مهدى علیه السلام ) كسى است كه در عصر غیبت باید به انتظارش نشست و در زمان ظهور، از دستوراتش اطاعت نمود، او نسل سوم فرزند من است ، چنانكه خداوند كار نبوت و پیامبرى موسى علیه السلام را در زمان كوتاهى كه مى رفت براى خانواده اش آتشى بیاورد، اصلاح نمود، ظهور حضرت مهدى علیه السلام را نیز در یك شب اصلاح و آماده خواهد نمود، او هم نام و هم كنیه ى جد بزرگوارش رسول اكرم صلى الله علیه و آله و سلم است ، زمین و حركت آن در اختیار او است .

عبدالعظیم گفت : مولاى من ! چرا آن حضرت به لقب (قائم ) مشهور شده است ؟

فرمود: زیرا قیام و ظهورش زمانى واقع مى شود كه به سبب طولانى شدن زمان غیبت وى ، نام او از یاد و زبان مردم فراموش گشته ، و بسیارى از معتقدان به امامت آن حضرت نیز، مرتد شده و امامت او را انكار خواهند نمود.

و او را همچنین (منتظر) نامیده اند، بدان جهت كه مدت غیبت او بسیار طولانى است ، و در آن زمان طولانى ، انسان هاى مخلص و مؤمن ، منتظر خروج و قیام وى مى باشند، و آنانى كه شك و تردید در قلبشان راه یافته ، وجود او را انكار خواهند نمود، و هر كس در امر ظهور و فرج او تندروى و عجله كند، هلاك مى گردد. ²

امام جواد علیه السلام به عبدالعظیم حسنى پیرامون اوصاف حضرت مهدى علیه السلام فرمود: او (مهدى علیه السلام ) كسى است كه در عصر غیبت باید به انتظارش نشست و در زمان ظهور، از دستوراتش اطاعت نمود، او نسل سوم فرزند من است ، چنانكه خداوند كار نبوت و پیامبرى موسى علیه السلام را در زمان كوتاهى كه مى رفت براى خانواده اش آتشى بیاورد، اصلاح نمود، ظهور حضرت مهدى علیه السلام را نیز در یك شب اصلاح و آماده خواهد نمود، او هم نام و هم كنیه ى جد بزرگوارش رسول اكرم صلى الله علیه و آله و سلم است ، زمین و حركت آن در اختیار او است

سختى زمان غیبت

عبدالعظیم بن عبدالله حسنى از امام جواد علیه السلام روایت مى كند كه فرمود: هرگاه فرزندم على (امام هادى ) به شهادت برسد، چراغ دیگرى پس ‍ از او روشن خواهد شد و سپس امر امامت براى مدتى مخفى و پنهان مى شود، واى بر آنانى كه در زمان غیبت به تردید بیافتند! و خوشا به حال كسانى كه بتوانند با كمك دین خود، از آتش حوادث زمان غیبت فرار كند! پس در آن زمان حوادث بزرگى به وقوع مى پیوندد و كار مؤمنان به شدت و سختى مى افتد، آن چنان كه كوه ها از شدت به خود مى لرزند، و پایداران در دین نیز متزلزل مى شوند. ³

 

انقلاب امام زمان علیه السلام وعده ى خدایى

ابو هاشم جعفرى مى گوید: در مجلس امام جواد علیه السلام بودم ، سخن از خروج سفیانى كه یكى از نشانه هاى ظهور امام علیه السلام زمان است به میان آمده ، و گفته شد كه روایت شده ، خروج سفیانى از قضایا و نشانه هاى حتمیه ى ظهور امام زمان است ، به آن حضرت عرض كردم : آیا در امور حتمى عالم نیز براى خدا بدا حاصل مى شود؟ (یعنى ممكن است خداوند تصمیم خود را تغییر دهد)؟

فرمود: آرى ! گفتم : اینگونه كه شما مى فرمایید، مى ترسم كه در ظهور و قیام امام زمان نیز براى خداوند بدا حاصل شود؟

امام علیه السلام فرمود: قیام و ظهور امام زمان علیه السلام از وعده هاى الهى است ، و خداوند هیچ گاه از وعده ى خویش تخلف نمى كند. ⁴

1. خرایج و جرایح : 3/1171 ح 66.

2. خرایج و جرایح : 3/1171، ح 66.

3. غیبة نعمانى : 186، ح 37، بحارالانوار: 51/157، ح 3.

4. غیبة نعمانى : 302، ح 10. بحارالانوار: 52/250، ح 138. اثبات الهداة : 3/740، ح 123.